Amerykański JBL wprowadził na rynek zupełnie nową serię kolumn HDI, w skład której wchodzi pięć modeli. Na ich podstawie można stworzyć niemal dowolny zestaw stereofoniczny lub wielokanałowy. Nowa seria HDI obejmuje dwa modele podłogowe, a więc HDI 3800 oraz HDI 3600, wyposażone w 2.5-drożny układ głośnikowy. Droższa konstrukcja HDI 3800 bazuje na trzech 8-calowych przetwornikach stożkowych, natomiast nieco tańsze kolumny HDI 3600 wykorzystują nieco mniejsze, bo 6,5-calowe głośniki. Ofertę uzupełnia testowany przez nas podstawkowy dwudrożny model HDI 1600 oraz kolumna centralna HDI 4500, jak i aktywna jednostka niskotonowa HDI 1200P.
Testowane HDI 1600 wyposażono w zwarty, dwudrożny układ głośnikowy, zainstalowany w efektownej pod względem wizualnym skrzyni, dostępnej w trzech wersjach kolorystycznych: czarny połysk, fornir orzechowy, fornir szary dąb. Kolumny serii HDI bazują na zupełnie nowych, zaprojektowanych od podstaw głośnikach, mających gwarantować szerokie prawidłową pracę w szerokim zakresie mocy bez nadmiernych zniekształceń, co ma przekładać się na czystsze i bardziej zróżnicowane brzmienie.
Stylowe i nowoczesne
Gdy spojrzymy na te zupełnie nowe kolumny, to przekonamy się, że JBL mimo "zaawansowanego wieku" rozwija się niezwykle dynamicznie nadążając za szybko zmieniającymi się trendami rynkowymi, ba, często te trendy wytycza. W przypadku tych kolumn projektanci zaproponowali świeży design, ale w ślad za tym poszły nowe technologie, dzięki którym udoskonalono najważniejsze elementy każdej z kolumn, a więc głośniki. Amerykański producent słynie z wysokoefektywnych, oferujących dynamiczne brzmienie zestawów głośnikowych, dlatego chcąc utrzymać ten poziom, sięgnął po podobną kombinację głośnikową, jak w wielu wcześniej produkowanych kolumnach.
Wysokie tony odtwarza tubowy głośnik, fachowo określany przez amerykańskiego producenta jako kompresyjny – reprodukując fale wysokotonowe z efektywnością na znacznie wyższym poziomie, niż klasyczny głośnik wysokotonowy pozbawiony tuby. Niesie to za sobą wiele korzyści związanych z łatwym wysterowaniem głośnika przy niższym zapotrzebowaniu na prąd, co z kolei znajduje przełożenie na mniejsze zniekształcenia. Również dzięki odpowiednio ukształtowanej tubie przenoszenie fal wysokotonowych w szerszym spektrum, przy jednoczesnym zachowaniu jednorodności fali dźwiękowej, owocuje lepszym odwzorowaniem sceny dźwiękowej.
Tubowy głośnik wysokotonowy zastosowany w kolumnach JBL HDI 1600 bazuje na niewielkiej polimerowej pierścieniowej membranie, zwieńczonej w centralnej części aluminiowym stożkiem. Również tubka nie przypomina wcześniejszych konstrukcji kolumn tego typu marki JBL. Jest ona co prawda prostokątna, ale wyraźnie widać, że począwszy od centralnej części, ukształtowana jest niestandardowo - w formie łagodnie poprowadzonych krzywizn. Zapewne chodziło o zniwelowanie kształtu tuby w celu nadania falom akustycznym pożądanego wzmocnienia, ale bez efektu zwiększenia niekontrolowanych odbić, co zwykle przekłada się na wzrost agresji brzmienia zwłaszcza w wysokich tonach.
Można zauważyć, że wiodący producenci tubowych głośników wysokotonowych wciąż wprowadzają na rynek nowe rozwiązania w zakresie projektowania i wykonania tub głośników wysokotonowych. Widać to chociażby na przykładzie dwóch rywalizujących ze sobą marek – JBL i Klipsch.
W kolumnach HDI 1600 zastosowano nowy głośnik nisko-średniotonowego wyposażony w bardzo lekką aluminiową membranę oraz dopracowany w detalach układ magnetyczny. Jednostkę usprawniono nie tylko pod kątem wydajniejszego chłodzenia cewki głośnikowej, ale również maksymalnego ograniczenia prądów wirowych przy jednoczesnym uzyskaniu symetrycznego rozkładu pola magnetycznego. Ogranicza to zniekształcenia w całym odtwarzanym przez przetwornik paśmie.
Kompaktowe skrzynki o wydatnie zaokrąglonych krawędziach bocznych wykonano z płyt MDF. Wewnętrzną komorę utworzoną dla głośnika nisko-średniotonowego wytłumiono wełną syntetyczną, ulokowaną na bocznych ściankach. Płytka drukowana ze zwrotnicą znalazła się na dolnej ściance, a na niej znalazły się filtry wyższego rzędu o średnio skomplikowanej budowie, wyposażone w układy linearyzujące przebieg impedancji. Ponadto rezonansowe dla głośnika stożkowego. Wszystkie elementy są wysokiej jakości, przede wszystkim dostosowane do potrzeb danej gałęzi filtrującej.
Zaskakujące jest to, że mimo stosunkowo niewielkiej efektywności JBL HDI 1600, oferują niezwykłą lekkość w operowaniu dźwiękiem.
Wylot tunelu bas-refleks znalazł się z tyłu, dzięki czemu użytkownik ma możliwość regulacji charakteru basu, poprzez przybliżenie lub oddalanie tych kolumn od ściany za nimi. Należy pamiętać, że HDI 1600 wymagają zachowania pewnego dystansu od ścian, co jest typowe dla bas-refleksów "dmuchających" do tyłu.
W komplecie znalazły się również eleganckie maskownice wyposażone w magnetyczny system mocowania. Całość prezentuje ciekawą i nowoczesną formę, a mnie najbardziej przypadła do gustu wersja w jasnym dębie, do złudzenia przypominająca okleiny jakie stosuje obecnie duński producent Dynaudio w kolumnach z serii Evoke. Widać więc, że również Amerykanie, puścili oczko w kierunku obecnie panujących na rynku trendów nawiązujących do skandynawskiej stylistyki.
Lekkie, spójne, detaliczne brzmienie
Zaskakujące jest to, że mimo stosunkowo niewielkiej efektywności JBL HDI 1600, oferują niezwykłą lekkość w operowaniu dźwiękiem. Za ten stan rzeczy odpowiada szybko reagująca na zmieniający się rytm, lekka aluminiowa membrana głośnika nisko-średniotonowego. Zakres wyższej średnicy oraz całego obszaru wysokich tonów, aż do najwyższych częstotliwości sięgających aż 30kHz, odtwarza natomiast głośnik wysokotonowy wyposażony w charakterystyczną tubkę, wydatnie poprawiającą kierunkowość promieniowanych fal akustycznych przy jednoczesnym ich wzmocnieniu. Obydwa głośniki połączono za pośrednictwem zwrotnicy płynnie i bez słyszalnych szwów, co w konsekwencji daje harmonijny i płynny przekaz w zakresie tonów średnich i wysokich.
Testowane kolumny marki JBL oferują jednorodny obraz w zakresie wysokotonowym, co szczególnie można usłyszeć w muzyce jazzowej, ale i klasycznej. Wsłuchując się w brzmienie klawesynu, czy też talerzy perkusyjnych nie trudno oprzeć się wrażeniu, że te amerykańskie podstawkowe konstrukcje, bardzo rzetelnie podchodzą do każdego odtwarzanego dźwięku – instrumenty te zabrzmiały bardzo poprawnie technicznie, ale również nie brakowało im finezji, zwłaszcza tej związanej z prawidłowym i ładnie wykończonym wybrzmieniem i swego rodzaju błyskiem. To właśnie wysokie tony odtwarzane przez JBL mają w sobie mnóstwo blasku i promienistości, mieniąc się przy tym wieloma barwami.
Owszem, brzmienie w zakresie wysokich tonów jest też bardzo żywiołowe, co jest przecież charakterystyczne dla tubowych głośników. Ale z drugiej strony, w dźwięku odtwarzanym w górnych rejestrach, nie spotkamy się nieprzyjemnymi dla uszu przejaskrawieniami, ani tym bardziej nadmierną agresją. HDI 1600 nie są co prawda kolumnami stworzonymi dla osób lubujących się w brzmieniu spokojnym i kojącym, gdyż są przeciwieństwem kolumn Xavian Perla Esclusiva, ale z drugiej strony, podczas wielogodzinnego odsłuchu i to niezależnie od odtwarzanego materiału muzycznego, nie odczułem zmęczenia słuchu nadmiarem informacji w zakresie wysokich tonów.
JBL bardzo rzetelnie różnicują górny zakres częstotliwości, wchodząc w muzyczną treść niczym stolarz dłutem w drewno, odkrywając przy okazji wszelkie smaczki i niuanse, co przekłada się na przyjemność z obcowania z muzyką podaną w taki sposób. Przy czym te drobne dźwięki są po prostu bardziej podkreślone, niż w przypadku klasycznych kopułek. Tak było właśnie, gdy sięgałem po instrumentalną muzykę przeplataną bogatymi pejzażami elektronicznych brzmień w wykonaniu legendarnego zespołu Tangerine Dream. Kolumny HDI 1600 były w stanie wyłowić wiele drobnych szczegółów z tej muzyki. Testowane kolumny nie traciły również rezonu, gdy w odtwarzaczu lądowała muzyka filmowa instrumentalna, oparta głównie na brzmieniu naturalnych instrumentów takich jak skrzypce, wiolonczela czy kontrabas.
Generalnie JBL HDI 1600 cechują się efektownym i barwnym brzmieniem, przykuwającym uwagę słuchacza na długie godziny. Muzyki z tych kolumn chce się słuchać nieustannie, bo nawet w znanych nam utworach potrafią odkryć coś nowego. Bas w wykonaniu HDI 1600 jest lekki, szybki, dosyć mocno zróżnicowany, precyzyjny, plastyczny, doskonale wpasowując się w ogólną estetykę brzmienia, wyznaczaną przez zakres średnio-wysokotonowy. Wprawdzie JBL nie zapuszczają się zbyt nisko, ale z drugiej strony te 40Hz oferowane przez głośnik niskotonowy da się wyraźnie odczuć.
Natomiast jeśli chodzi o masę basu, to jest ona raczej typowa dla tej wielkości kolumn podstawkowych, gdyż jest go zdecydowanie mniej, niż w konstrukcjach podłogowych. Zakres niskich tonów jest jednak nieco uwypuklony w wyższych partiach. W związku z tym nie trudno jest oprzeć się wrażeniu, że te amerykańskie monitory w paśmie niskich tonów nie zachowują idealnej liniowości, co może przekłada się na bardziej efektowne brzmienie w basie, ale za to w mniejszym stopniu neutralne. Z drugiej strony wcale mnie to nie dziwi, bowiem JBL z modelem HDI 1600 próbuje nadal utrzymywać brzmieniową estetykę typową dla firmowego brzmienia, zwłaszcza opartego na tej wielkości kolumnach, gdzie nacisk kładziony jest na rytmikę i emocje. W muzyce ma się po prostu zawsze coś dziać i nawet jeśli sięgniemy po spokojniejsze brzmienia, to zawsze dźwięk będzie stwarzał wrażenie, że jest przepuszczony przez dodatkowy dopalacz - dotyczy to zwłaszcza niskich tonów. Miłośnikom emocji w muzyce, powinno się to bardzo spodobać.
Warto wiedzieć
Monitory JBL HDI 1600 wyposażono w głośniki niskotonowe z aluminiowymi membranami. Ten materiał jest często wykorzystywany przez producentów głośników ze względu na jego wysoką sztywność przy niewielkiej masie w porównaniu z klasycznymi papierowymi stożkami. Stosowanie aluminiowych membran niesie jednak ze sobą ryzyko, związane z pojawianiem się ostrych rezonansów wynikających z bardzo wąskiego zakresu tłumienia wewnętrznego tego materiału. Dla przeniesienia rezonansu w inne obszary niż ten znajdujący się w odtwarzanym przez głośnik zakresie częstotliwości, stosuje się rożne zabiegi konstrukcyjne, ingerujące zarówno w budowę samej membrany lub głośnika. JBL poszło jednak w innym kierunku projektując filtry w taki sposób, aby umożliwiały w pełni wykorzystanie dobrodziejstw jakie niesie z sobą lekka aluminiowa membrana. Równoległe obwody kompensujące przebieg impedancji, filtry o bardziej stromym nachyleniu oraz pułapki rezonansowe, stworzyły bardzo dobre warunki do pracy temu wyspecjalizowanemu głośnikowi.
Podsumowanie
JBL HDI 1600 oferują dźwięk dynamiczny, efektowny i mieniący się wieloma barwami, ale przede wszystkim czysty i to niezależnie od poziomu głośności. JBL nigdy nie sprawią, że muzyka będzie się nam wydawać monotonna. Bez względu na gatunek muzyczny, wniosą do brzmienia spory ładunek emocjonalny. Te średniej wielkości monitory, co jest imponujące, nie zniekształcają dźwięku nawet przy skrajnych zakresach mocy, co pokazała konfiguracja zarówno z dzielonym systemem marki Exposure, opartym na mocnych monoblokach 5010 PWR MONO AMP. Ale również bardzo dobre rezultaty, zwłaszcza pod względem barwy, udało mi się osiągnąć w połączeniu z lampowym wzmacniaczem Ayon Scorpio XS. HDI 1600 znakomicie sprawdzą się w pomieszczeniach średniej wielkości, których powierzchnia nie będzie przekraczać około 20. metrów kwadratowych.